Bạn vừa nhận công việc đầu tiên, lương mỗi tháng tầm 12-15 triệu, nghĩ rằng chưa nhiều nên chắc chưa phải đóng thuế? Hay bạn đang làm thêm tự do, thu nhập không cố định nên mặc nhiên cho rằng mình không thuộc diện bị “đụng” đến? Thực tế, không ít người rơi vào tình huống bị truy thu hoặc phạt do thiếu hiểu biết về nghĩa vụ thuế cá nhân. Hiểu đúng – làm đúng – không mất tiền oan là điều mỗi người lao động cần nắm rõ.
Vậy hãy cùng MV Law tìm hiểu nhé!
1, Thuế thu nhập cá nhân là gì?
Thuế thu nhập cá nhân (Thuế TNCN) có thể được hiểu là một loại thuế trực thu, là khoản tiền mà người có thu nhập phải trích nộp trong một phần tiền lương, hoặc từ các nguồn thu khác vào ngân sách nhà nước sau khi đã được giảm trừ.
Thuế thu nhập cá nhân không đánh vào những cá nhân có thu nhập thấp, do đó, khoản thu này sẽ công bằng với mọi đối tượng, góp phần làm giảm khoảng cách chênh lệch giữa các tầng lớp trong xã hội.
Theo Điều 2 Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007, đối tượng nộp thuế thu nhập cá nhân là:
– Cá nhân cư trú có thu nhập chịu thuế phát sinh trong và ngoài lãnh thổ Việt Nam và cá nhân không cư trú có thu nhập chịu thuế phát sinh trong lãnh thổ Việt Nam
– Cá nhân cư trú là người đáp ứng một trong các điều kiện sau đây:
+ Có mặt tại Việt Nam từ 183 ngày trở lên tính trong một năm dương lịch hoặc tính theo 12 tháng liên tục kể từ ngày đầu tiên có mặt tại Việt Nam.
+ Có nơi ở thường xuyên tại Việt Nam, bao gồm có nơi ở đăng ký thường trú hoặc có nhà thuê để ở tại Việt Nam theo hợp đồng thuê có thời hạn.
2, Thu nhập bao nhiêu thì phải đóng thuế thu nhập cá nhân?
Theo quy định hiện hành, cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công sẽ bắt đầu phải nộp thuế nếu thu nhập vượt ngưỡng giảm trừ gia cảnh, cụ thể như sau:
- Không có người phụ thuộc: Thu nhập trên 11 triệu đồng/tháng (tức 132 triệu đồng/năm) mới phải nộp thuế.
- Có người phụ thuộc: Mỗi người phụ thuộc được giảm thêm 4,4 triệu đồng/tháng.
Ví dụ: Nếu bạn có thu nhập 15 triệu đồng/tháng và đang nuôi 1 con nhỏ, bạn sẽ được giảm trừ:
11 triệu (bản thân) + 4,4 triệu (người phụ thuộc) = 15,4 triệu.
→ Thu nhập tính thuế thực tế là âm (15 triệu và 15,4 triệu), nên chưa phải nộp thuế.
3, Cách tính thuế TNCN đối với cá nhân cư trú ký kết hợp đồng lao động từ 03 tháng trở lên
Theo quy định, cá nhân cư trú có hợp đồng lao động từ 3 tháng trở lên sẽ thực hiện khấu trừ thuế theo Biểu thuế luỹ tiến từng phần. Công thức tính như sau:
Thuế TNCN phải nộp = Thu nhập tính thuế x Thuế suất
Trong đó:
Thu nhập tính thuế = Thu nhập phải chịu thuế – Các khoản giảm trừ
Thu nhập chịu thuế = Tổng thu nhập – Các khoản được miễn thuế
Thuế suất là thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công được áp dụng theo Biểu thuế lũy tiến từng phần.
Để thuận tiện cho việc tính toán, có thể áp dụng phương pháp tính rút gọn theo phụ lục số 01/PL-TNCN ban hành kèm theo Thông tư 111/2013/TT-BTC.
Ví dụ cách tính thuế TNCN: Bà A có thu nhập từ tiền lương, tiền công trong tháng là 30 triệu đồng và nộp các khoản bảo hiểm là: 8% bảo hiểm xã hội, 1,5% bảo hiểm y tế, 1% bảo hiểm tai nạn trên tiền lương. Bà A nuôi 2 con dưới 18 tuổi, trong tháng Bà A không đóng góp từ thiện, nhân đạo, khuyến học. Thuế thu nhập cá nhân tạm nộp trong tháng của Bà A được tính như sau:
– Thu nhập chịu thuế của Bà A là 30 triệu đồng.
– Bà A giảm trừ các khoản sau:
- Giảm trừ gia cảnh cho bản thân: 11 triệu đồng.
- Giảm trừ gia cảnh cho 02 người phụ thuộc (2 con) là 4 triệu triệu đồng × 2 = 8,8 triệu đồng.
- Bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm tai nạn là 30 triệu đồng × (8% + 1,5%+1%) = 3,15 đồng.
– Như vậy, thu nhập tính thuế sẽ là: 30 triệu đồng – 3,15 triệu đồng – 11 triệu đồng – 8,8 triệu đồng = 7,05 triệu đồng.
Dựa trên bảng tính rút gọn, thu nhập tính thuế của bà A thuộc bậc 2. Số thuế phải nộp được tính như sau: 7,05 triệu đồng x 10% – 250 nghìn đồng = 455 nghìn đồng.
